Op 14 maart 2023 is het wetsvoorstel Tijdelijke wet transparantie turboliquidatie aangenomen door de Eerste Kamer. Deze wet treedt naar verwachting 1 juli a.s. in werking. De regels omtrent turboliquidatie worden aangescherpt. Daarbij gaan er extra verplichtingen gelden. Dit kan grote gevolgen hebben voor sommige ondernemers die van de turboliquidatie gebruik willen maken.
Huidige turboliquidatie
Turboliquidatie is het ontbinden van een rechtspersoon zonder vereffeningsprocedure. Dit is alleen mogelijk als er geen baten meer in de onderneming zitten. Als de onderneming geen activiteiten meer uitvoert en geen bezittingen meer heeft, houdt deze direct op te bestaan en vindt er geen vereffening plaats, ook niet als er nog wel schulden zijn. Het bestuur moet daarvan opgaaf doen aan het handelsregister, vervolgens wordt de rechtspersoon uitgeschreven.
Zijn er nog wel baten, dan is turboliquidatie niet de aangewezen route. In dat geval moet er vereffening plaatsvinden of het faillissement van de rechtspersoon moeten worden aangevraagd.
Omdat het in de praktijk niet vaak voorkomt dat alle schuldeisers voldaan worden met de nog aanwezige baten en een faillissement meestal niet gewenst is, worden vaak eerst zoveel mogelijk (selectief geselecteerde) schulden afgelost en vervolgens wordt er turbo geliquideerd. De overige schuldeisers blijven dan met lege handen achter. Door de economische gevolgen van corona komt dit steeds vaker voor. Deze nieuwe wet wordt ingevoerd om deze manier van bedrijfsbeëindiging aan banden leggen en om schuldeisers tegen dit misbruik te beschermen.
Nieuwe turboliquidatie
De Tijdelijke wet transparantie turboliquidatie is, zoals de naam al doet vermoeden, een tijdelijke wet en vervalt twee jaar na de datum van inwerkingtreding, maar met de mogelijkheid de termijn met maximaal twee jaar te verlengen.
Op grond van deze nieuwe wet dient het bestuur binnen 10 werkdagen na de ontbinding (turboliquidatie) de volgende stukken te deponeren:
- een balans en een staat van baten en lasten met betrekking tot het boekjaar waarin de rechtspersoon is ontbonden; (“Tijdelijke Wet Transparantie Turboliquidatie aangenomen”)
- een schriftelijke opgave van redenen voor het ontbreken van baten op het tijdstip van ontbinding en, indien van toepassing, het onbetaald laten van schuldeisers;
- een slotuitdelingslijst, indien voorafgaand aan de ontbinding van de rechtspersoon schuldeisers zijn voldaan in het kader van de afwikkeling van het vermogen van de rechtspersoon. De lijst vermeldt de totale bevoorrechte vorderingen van schuldeisers, door pand, hypotheek of retentierecht gedekte vorderingen, concurrente vorderingen, alsmede de daarop ontvangen uitkeringen en hetgeen na voldoening van de schuldeisers van het vermogen is overgebleven; en
- de jaarrekeningen inzake de boekjaren die voorafgaan aan het boekjaar waarin de rechtspersoon is ontbonden, voor zover boek 2 BW dat verplicht en daar nog niet is aan voldaan, inclusief de eventueel verplichte accountantsverklaring.
Direct na deze deponering moet het bestuur daarvan schriftelijk mededeling doen aan de schuldeisers, tenzij het bestuur niet over gegevens beschikt die daarvoor nodig zijn.
Daarnaast kan op verzoek van het Openbaar Ministerie door de rechter een bestuur verbod worden opgelegd als één of meer schuldeisers onbetaald zijn gebleven én is het niet voldoen aan de hiervoor genoemde deponeringsplicht een economisch delict.
Voor een lege onderneming die haar administratie op orde heeft, valt de impact van de nieuwe tijdelijke wet mee. Ondernemingen die een achterstand hebben, moeten die eerst inhalen. De jaarrekeningen moeten alsnog worden opgesteld en gedeponeerd. Vooral als er weinig of geen baten zijn, wordt dit voor deze ondernemingen lastig en kan de nieuwe wet grote gevolgen hebben.
Kortom:
Mijn advies is om ondernemers die een turboliquidatie overwegen of een inactieve rechtspersoon hebben waar weinig of geen baten meer in zitten, te wijzen op de nieuwe wet. Het kan verstandig zijn om nog voor de inwerkingtreding (waarschijnlijk per 1 juli aanstaande) te liquideren om zo extra werkzaamheden en kosten te voorkomen.
Het ontbinden van een rechtspersoon is na inwerkingtreding niet meer zo eenvoudig, maar de mogelijkheid tot ontbinding zonder vereffening blijft.
