Permanente Educatie: Wat verandert er in 2026 voor accountants?

Per 1 januari 2026 vernieuwt de NBA de regels voor permanente educatie. De basis blijft hetzelfde: jij bent zelf verantwoordelijk voor je professionele ontwikkeling. Maar er komen wel belangrijke wijzigingen.

Wat verandert er?

Geen verplicht plan van aanpak vóór 1 april

Het verplichte plan van aanpak verdwijnt. Je legt voortaan gedurende het jaar vast: werkzaamheden, leerdoelen, activiteiten en leeruitkomsten. Dat geeft meer ruimte om in te spelen op actuele ontwikkelingen en werkdruk.

Ontwikkelthema’s per werkveld

Voor elk werkveld (Audit & Assurance, Samenstel & Advies, Finance & Control, Strategie & Bestuur) stelt de NBA thema’s vast die drie jaar gelden. Je kiest elk jaar of je een thema opneemt in je portfolio. Niet verplicht, maar wel richtinggevend. Kies je het niet? Dan leg je uit waarom (‘pas toe of leg uit’).

Jaarlijks werkveld registreren

Bij je complianceverklaring geef je voortaan aan in welk(e) werkveld(en) je actief was. Waarom?
✔ Portfolio beoordelen in context
✔ Ontwikkelthema’s goed toepassen
✔ Gerichte steekproeven uitvoeren

Nieuwe beoordeling

Geen ‘voor verbetering vatbaar’ meer. Alleen:
✔ Voldoet (eventueel met aandachtspunten)
✖ Voldoet niet
Bij onvoldoende mag je altijd een verbeterd portfolio indienen. De NBA biedt een ondersteuningsgesprek om je te helpen.

Overgangsregeling

2025 wordt nog beoordeeld volgens NVPE 2019.
Vanaf 1 januari 2026 geldt NVPE 2026.
Vanaf 2027 volledig van kracht.

Wat betekent dit voor jou?

Meer flexibiliteit, duidelijke richting en een strakkere beoordeling. Zorg dat je portfolio op orde is en speel in op de nieuwe ontwikkelthema’s. De NBA heeft voor 2026–2028 drie ontwikkelthema’s vastgesteld.

Er is gekozen voor drie clusters

Maatschappelijke ontwikkeling: AI

Kunstmatige intelligentie (AI) verandert structureel hoe we werken en beslissingen nemen – in bijna alle sectoren. Ook voor accountants heeft dat gevolgen:

Werkprocessen veranderen, bijvoorbeeld door automatisering van controles, analyses, voorspellingen en het object van controle (zoals bedrijfsprocessen);
Klanten verwachten sneller inzicht en advies op maat;
Er ontstaan nieuwe vragen over verantwoordelijkheid, toezicht en ethiek. Bijvoorbeeld: wie is verantwoordelijk bij een verkeerde uitkomst van AI?

In dit datagedreven tijdperk heeft de accountant een unieke rol als vertrouwensprofessional. Dat vraagt om voldoende kennis van AI en de bijbehorende wet- en regelgeving. Maar ook om een kritische, professionele houding tegenover AI-toepassingen en het vermogen om hierover het gesprek te voeren met collega’s, cliënten, bestuurders en toezichthouders.

AI raakt niet alleen de techniek van het vak, maar ook de kernwaarden van de accountant: onafhankelijkheid, objectiviteit, zorgvuldigheid en publieke verantwoordelijkheid. Daarom is het belangrijk dat je je – in welk werkveld je ook actief bent – ontwikkelt in je kennis, houding en vaardigheden rond AI.

Persoonlijke ontwikkeling: DNA van de accountant

Het DNA van de accountant bestaat uit een aantal competenties die je helpen om je werk goed te doen en te voldoen aan wat de maatschappij én de wet- en regelgeving van je vragen. Een competentie is een combinatie van kennis, inzicht, vaardigheden en gedrag. Tijdens de opleiding leer je hoe belangrijk deze competenties zijn voor je rol als accountant.

De NBA heeft het DNA van de accountant gekozen als ontwikkelthema, omdat dit als nieuw element is opgenomen in de Verordening op de Beroepsprofielen 2025. Daarmee benadrukt de NBA het belang van een doorlopende leerlijn en het principe van een leven lang leren.

Vaktechnische kennis en kunde: Risico’s

Binnen dit cluster richten de ontwikkelthema’s zich op het versterken van je vaktechnische scherpte bij kritieke risico’s in je werkveld. De focus ligt op drie kernpunten:

Je past wet- en regelgeving correct toe in praktijksituaties die onder maatschappelijke of toezichtsdruk staan, zoals bij de Wwft, fraude of risicomanagement.
Je herkent tijdig signalen van afwijkingen, fouten of integriteitsrisico’s. Je legt deze professioneel vast en onderneemt passende actie.
Je blijft leren en past je aan bij veranderende eisen rond kwaliteitsborging en vaktechnische verantwoordelijkheden.

Deze thema’s geven richting aan de professionele ontwikkeling van accountants binnen de vier werkvelden:

Samenstel & Advies: cliëntacceptatie, meldplicht en de rol van poortwachter
Audit & Assurance: risicogerichte controle bij toename van fraudegevoeligheid
Finance & Control / Strategie & Bestuur: sturen op onzekerheden en beheersing van risico’s binnen de hele organisatie

Auxilium heeft al cursusaanbod dat aansluit bij deze ontwikkelthema’s, dit cursusaanbod wordt in 2026 verder aangevuld.