Elke werkdag bereikbaar op 033 433 7217
29 januari 2025 Accountancy

Hoe een Wwft-misser leidde tot schorsing: een kostbare fout!

en wat accountants hiervan kunnen leren...
Auxilium Medewerker

Geschorst voor onvoldoende naleving van de Wet ter voorkoming van witwassen en financieren van terrorisme (Wwft). Het komt nog steeds voor. Onlangs werd een advocaat voor 18 weken geschorst (waarvan 14 weken voorwaardelijk) omdat hij geen melding had gedaan bij de Financial Intelligence Unit (FIU). Wat was er gebeurd?

De advocaat begeleidde een transactie die transparant leek. Het ging om het overboeken van €500.000 contanten uit een erfenis naar een boedelrekening. De erfgenamen hadden het bedrag zelfs vrijwillig aangegeven bij de Belastingdienst om het te fiscaliseren. Toch werden twee belangrijke Wwft-criteria niet nageleefd:

  1. Geen melding bij de FIU: Een contante transactie boven de €10.000 moet worden gemeld, ongeacht hoe logisch en transparant de situatie lijkt.
  2. Geen aantoonbaar Wwft-beleid: Het advocatenkantoor had geen schriftelijk beleid dat het voldoen aan de Wwft-verplichtingen kon onderbouwen.

Maar wat betekent deze casus voor de adviespraktijk van accountants?

Een casus uit 2024 brengt dit beter in beeld. Een boekhouder ontving vanuit de gemeente een onderzoeksrapportage waaruit bleek dat de dga van de klant betrokken was geweest bij zwartwerken. Door de dga zelf, maar ook zijn medewerkers. Er werd vastgesteld dat er geen tot onvoldoende loonheffing was betaald, een situatie die volgens de Wwft als een ongebruikelijke transactie gemeld moet worden. De boekhouder had alleen op basis van de volgende argumenten geen melding gemaakt:

  • Hij voerde in het jaar na het zwartwerken alsnog een loonaangifte in en corrigeerde eerdere fouten.
  • Hij meende dat deze correcties ervoor zorgden dat de transacties niet langer ongebruikelijk waren.
  • Hierdoor zag hij geen noodzaak meer om een melding te doen bij de FIU.

Het Bureau Financieel Toezicht (BFT) dacht hier anders over. Zij stelden dat achteraf corrigeren niet wegneemt dat de oorspronkelijke transacties ongebruikelijk waren – en dus gemeld hadden moeten worden.

In zowel de casus van de advocaat als die van de boekhouder speelt één vraag een sleutelrol: Wat is de herkomst van het vermogen?
Hoe is het bedrag van €500.000 in contanten tot stand gekomen? En waar komt het geld dat werd verdiend met zwartwerken vandaan?

Wat kunnen we hieruit leren?

In beide casussen ontbreekt fundamenteel inzicht. En dat is precies waarom de Wwft geen ruimte laat voor interpretatie. Wat kunnen accountants hiervan leren? De Wwft stelt dat ongebruikelijke transacties altijd gemeld moeten worden, ongeacht hoe normaal of onschuldig ze lijken. Houd je daarom altijd aan de volgende kaders:

Meldplicht: altijd melden bij twijfel!
Volgens artikel 16 van de Wwft moeten ongebruikelijke transacties gemeld worden. Dit geldt niet alleen voor contante transacties boven de €10.000, maar ook voor transacties die mogelijk wijzen op belastingontduiking of andere misdrijven.

Aantoonbaar beleid
Zorg dat je beschikt over een schriftelijk Wwft-beleid en dat dit up-to-date is. Dit beleid moet helder omschrijven hoe het kantoor omgaat met ongebruikelijke transacties en het melden ervan.

Cliëntonderzoek is cruciaal
Voer altijd een basis- of verscherpt cliëntonderzoek uit, zoals beschreven in artikel 3 van de Wwft. Dit onderzoek moet gericht zijn op het achterhalen van de herkomst van het vermogen.
Praktische tips voor accountants.

Wees alert op signalen van ongebruikelijke transacties
Contante betalingen, correcties op eerdere aangiften of een plotselinge stijging in vermogen kunnen indicatoren zijn.

Documenteer alles
Zorg dat elk cliëntonderzoek, inclusief risicobeoordelingen en documentatie, goed gedocumenteerd is.

Train je medewerkers
Onwetendheid is geen excuus. Zorg dat iedereen binnen je kantoor op de hoogte is van de Wwft-verplichtingen!

Meer weten?

Wanneer je meer wilt weten over dit onderwerp schrijf je dan in voor een Wwft-cursus (ook als incompany mogelijk) of Wwft-videocollege. Denk aan je periodieke opleidingsverplichting!