De Wet tegenbewijsregeling box 3 is volop in ontwikkeling. Deze regeling biedt belastingplichtigen de mogelijkheid om aan te tonen dat hun werkelijke rendement lager is dan het forfaitaire rendement. Maar hoe werkt dat in de praktijk? En wat betekent dit voor buitenlandse vakantiewoningen? Hieronder leggen we het uit aan de hand van een herkenbare casus, waarin Els Spaarders centraal staat.
De situatie van Els
Els woont in Nederland en bezit in 2024 twee vakantiewoningen:
- Eén in Overijssel met een WOZ-waarde van €500.000.
- Eén in Spanje met een waarde in het economische verkeer van €400.000.
Beide woningen worden uitsluitend privé gebruikt en niet verhuurd. In 2024 stijgt de woning in Overijssel in waarde met €31.000, terwijl de Spaanse woning gelijk blijft. Els heeft geen schulden of persoonsgebonden aftrekposten.
Stap voor stap: hoe werkt de belastingheffing?
Stap 1: De forfaitaire berekening
Volgens het wettelijke systeem wordt het rendement in box 3 niet gebaseerd op het werkelijke rendement, maar op een forfaitair percentage. In 2024 is dat 6,04%.
Els’s totale vermogen bedraagt €900.000. De grondslag sparen en beleggen bedraagt na toepassing van de vrijstelling €843.000. Dit resulteert in een belastbaar voordeel van €50.917. De belastingheffing bedraagt 36% van dat bedrag: €18.330.
Zonder toepassing van het heffingsvrij vermogen zou het forfaitaire rendement €54.360 bedragen.
Maar omdat Els een woning in het buitenland bezit, komt ze in aanmerking voor de aftrek ter voorkoming van dubbele belasting (de aftrek ten voordele van de belastingplichtige (tvvdb)). Deze aftrek voorkomt dat ze dubbel belasting betaalt over het buitenlandse deel van haar vermogen.
Stap 2: Aftrek tvvdb bij forfaitair rendement
De aftrek wordt berekend op basis van de verhouding tussen het buitenlandse rendement en het totale rendement (zie ook deze blog). In Els’s geval:
- Buitenlands rendement: 6,04% van €400.000 = €24.160
- Totaal rendement: €54.360
- Aftrek: (€24.160 / €54.360) × €18.330 = €8.147
Door deze aftrek betaalt Els uiteindelijk: €18.330 – €8.147 = €10.183
Stap 3: De tegenbewijsregeling – klinkt eerlijker, toch?
Els besluit gebruik te maken van de tegenbewijsregeling. Haar werkelijke rendement is slechts €31.000 – de waardestijging van de woning in Overijssel. De Spaanse woning is immers niet in waarde gestegen.
Bij toepassing van de tegenbewijsregeling wordt de belasting berekend over het werkelijke rendement: 36% van €31.000 = €11.160
Maar nu komt de verrassing: omdat het buitenlandse rendement nihil is, vervalt de aftrek tvvdb volledig. Els betaalt dus: €11.160 – €0 = €11.160
Dat is €977 méér dan bij de forfaitaire berekening. Terwijl haar werkelijke rendement juist lager is.
Stap 4: Wat als de waarde van de Spaanse woning wél stijgt?
Stel dat de situatie omgekeerd is: de waarde van de woning in Overijssel blijft gelijk, en de Spaanse woning stijgt met €31.000. Nu bestaat het volledige rendement uit buitenlands vermogen.
De belasting over het werkelijke rendement is dan weer €11.160. Maar omdat het rendement volledig buitenlands is, wordt de aftrek tvvdb volledig toegepast:
€11.160 – €11.160 = €0
Els betaalt dus helemaal geen belasting. Een compleet andere uitkomst, puur door de locatie van de waardestijging.
Stap 5: Het bizarre verschil
Stel dat de Spaanse woning stijgt met €51.000. Dan is het werkelijke rendement hoger dan het forfaitaire voordeel van €50.917. In dat geval mag Els géén tegenbewijsregeling toepassen.
Ze valt terug op de forfaitaire berekening en betaalt: €18.330 – €8.147 = €10.183
Maar als de waardestijging slechts €100 lager was geweest (€50.900), dan had ze wél tegenbewijs mogen leveren en was de heffing: €11.160 – €11.160 = €0
Een verschil van €100 in rendement leidt dus tot een verschil van ruim €10.000 in belasting. Dat voelt niet logisch – en dat is het ook niet.
Conclusie: belastinglogica is niet altijd logisch
De regels zijn intern consistent, maar voor belastingplichtigen zoals Els voelt het vreemd:
- Meer rendement à méér belasting, zelfs als het verschil minimaal is.
- Minder rendement à soms géén belasting, dankzij de aftrek tvvdb.
De Wet tegenbewijsregeling biedt kansen, maar ook valkuilen. Zeker bij buitenlandse bezittingen is het belangrijk om goed te rekenen en te vergelijken.
Webinars: snel inschrijven!
We organiseren meerdere webinars over de Wet tegenbewijsregeling. We gaan in op de belangrijkste praktische aspecten: van het bepalen van het werkelijke rendement tot het omgaan met het formulier Opgaaf Werkelijk Rendement (OWR) en de communicatie richting cliënten. We behandelen concrete voorbeelden, geven praktische tips en er is volop ruimte voor vragen en uitwisseling met collega-adviseurs. En we kijken naar de praktische toepassing bij jou op kantoor. De eerste sessies zijn al (bijna) vol, daarom is er een extra datum in september toegevoegd. Maar je kan ook al eerder deelnemen, bekijk de data op de website. Schrijf snel in!
Hulp nodig?
Het team Fiscaal helpt je graag!
Stuur een mail aan fiscaal@auxiliumadviesgroep.nl.
